Kwartiermaken in Paramaribo

Bouwen in Paramaribo
Dit als vervolg op onze reis in februari (Fawakaa!). Die reis in februari was eigenlijk bedoeld om te kijken hoe het hier is als je er langere tijd bent. Niet voorgoed, niet emigreren maar stel dat je het wonen in Nederland kunt kombineren met het wonen in een ver tropisch land (je kunt ook thuis achter de geraniums blijven zitten, maar..). Dat opent weer veel mogelijkheden. Je komt dan verder dan alleen de toerist uithangen. Je blik verbreed, andere cultuur, andere mensen. Gewoon als uitdaging, een avontuur maar dan gecontroleerd. Suriname is dan bij uitstek geschikt. Het beviel goed in februari en ineens was daar een mooi stuk grond, een kavel, op een presenteerblaadje. En de financiën? Grond kopen is in ieder geval geen geld weggooien. En bouwen? Vooral veel zelf doen. Hout is mijn passie, geen haast (no spang) komt ook goed uit. Risico’s? Zeker en als ik bij de projecten die ik al ondernomen heb steeds geweten had wat ik nu weet had was ik er misschien toen niet aan begonnen en had ik de mooiste momenten van mijn leven gemist! Je moet wel verantwoord te werk gaan maar nooit geschoten is altijd mis! We zien wel waar het schip strand. Je hebt hier niet veel nodig. Het vriest hier nooit, geen stormen, alleen veel zon en af en toe een flinke bui. Het vliegen is duur maar hier liggen de prijzen voor levensonderhoud ed op een kwart van die in Nederland, tenminste als je niet in Torarica gaat zitten en iedere dag uit eten gaat.
Dus de afgelopen maanden een studie gedaan naar de bouw in Suriname. Er is net een mooi boek uit gekomen: “bouwen in Suriname” met niet alleen veel achtergronden van de verschillende bevolkingsgroepen maar ook veel details en uitleg waarom er zo gebouwd wordt. Daarna een eigen houten huis ontworpen. Dat schijnt een van de moeilijkste opgaven te zijn: een architect die een huis voor zich zelf ontwerpt, maar ik heb het gewoon laten ontstaan. Op gevoel, de plek, wat zie je, lekker los, op de wind, doorwaaien, goede beschutting tegen zon en regen, en vooral: zelf te bouwen in hout! En ineens was het er. In 3d dus met alle hoeken en gaten. Basic, niet meer dan nodig maar wel met een tropendak en op “neuten”.
De bouw heb ik opgedeeld in fases van 1 maand. Het idee is 1 of 2x per jaar een maand naar Paramaribo te gaan. Dan zou het in 5 jaar te realiseren zijn. Dan ben ik 65 en als ZZP-er (Zelfstandige Zonder Pensioen) opent dit mogelijkheden ( 6maanden hier/ 6 maanden Nederland). Francis wil kijken wat ze op scholen hier kan doen, opvang van kinderen uit het binnenland, daar is veel behoefte aan. En dan zijn er nog de restauratie van het lichtschip (project loopt nog steeds) en ik ben ondertussen ook al gevraagd voor het ontwerp van een ander huis op het terrein hier.

Dus nu fase 1. We hebben voor deze maand 4 goals: 1: de aankoop van de grond. 2: een bouwvergunning. 3: het aanleggen van de fundering en 4: het aanschaffen van een 20 ft opslagcontainer.

1: Wat betreft de aankoop van de grond: het barst in Paramaribo van de kavels die te koop staan. In allerlei prijsklassen. Van een tientje tot enkele honderden euros de m2. Midden in het centrum of in de bush-bush. Er zijn wel een paar aandachtspunten: weet je zeker dat degene die de grond verkoopt ook de enige eigenaar is en ook gerechtigd is de grond te verkopen? Het komt veel voor dat grond van meerdere, soms wel tientallen eigenaren is. Meestal familieleden die eea geërfd hebben uit onverdeelde boedel. Eigenaren zitten dan verspreid in Suriname maar ook in Nederland en zijn moeilijk op te sporen. Ook is het maar de vraag of ze allemaal willen verkopen. Omdat het familie van elkaar is wordt er niet zakelijk doorgedrukt en blijft het dus onduidelijk of kan het in ieder geval eindeloos duren. En dan de bouw zelf: er wordt blijkbaar nogal wat gestolen. Er gaan verhalen de ronde dat je alleen s’ochtends op het bouwterrein moet aanleveren wat je die dag kunt verwerken. Anders wordt het s’nachts gestolen. En ook als het aangebracht is...... Alle huizen zijn ook zwaar gebarricadeerd hier met dievenijzers, schuttingen rondom de percelen met daartussen waakhonden. Die waakhonden daar word je wel gek van. Die fokken elkaar op zodat er af en toe s’nachts een kompleet orkest los barst van keffende honden. We weten nog steeds niet goed of al die veiligheidsmaatregelen nu echt nodig zijn of dat dit ook status is (hoe meer hekken hoe meer je blijkbaar te beschermen hebt, dus hoe rijker je bent!). Er wordt wel ingebroken maar thuis bij ons in de wijk ook. We zien wel. Ik ben in ieder geval niet van plan het hele huis in de tralies te zetten.
Dan de kavel zelf: we zijn in februari op visite geweest bij UNUPIKIN (het kleine kind). Een Nederlandse organisatie die we al langer kennen en die schoolmeubilair herstelt en ook zelf maakt. Ze doen dit met gehandicapte jongeren, hebben een komplete werkplaats met apparatuur en sinds kort ook een speciale fiets-reparatieafdeling met “wees-“fietsen uit Amsterdam. Het terrein met de werkplaats is zo groot dat ze onlangs eea hebben laten verkavelen. Er kunnen nu 7 huizen bij gebouwd. Het ligt niet in het centrum, maar ook niet helemaal buiten de stad in een plezierige en kleurrijke wijk. Ze zijn ook enig eigenaar van de grond en van zo’n organisatie mag je verwachten dat eea op een correcte wijze gebeurd. Dat is ook zo gebleken. We hebben een gesprek gehad met de notaris hier in Paramaribo die bekend was met het terrein en net al een ander stuk grond daar voor de eigenaar verkocht heeft. Was nog even spannend wat de overdracht ging kosten. Het blijkt dat buitenlanders hier deviezen moeten betalen in de vorm van een percentage van de getaxeerde waarde van de grond. De getaxeerde waarde is niet de verkoopwaarde. Dat was even zweten bij de notaris want ze kunnen je dus alles wijs maken. Uiteindelijk was het bedrag wel meer dan we begroot hadden maar viel het nog mee. Enig punt is dat de notaris nog moest kijken of de taxatiewaarde nog bijgesteld (lees opgehoogd) moest worden (ze had oude cijfers). Ben benieuwd. Als het goed is vind de overdracht aankomende week plaats.

2: en dan de bouwvergunning. Daar hoor je ook de wildste verhalen over. Ik had in Nederland de tekeningen (mooie 3-d boekjes met details etc in kleur, berekeningen ed) aan een collega meegegeven die naar Paramaribo ging, om te polsen of eea zo goed is. Die collega kwam terug met de mededeling dat het wel goed is maar dat er een giganties bedrag gevraagd werd voor de vergunning. Ik had zelf al eerder kontakt met iemand die ook een huis gebouwd heeft hier en die had een aanzienlijk lager bedrag betaald (1/10). Hij had een kontaktpersoon bij OW die de vergunning afgeeft. Ik had al het vermoeden dat de kleurenprenten veel te ingewikkeld en te uitgebreid zijn voor hier en had voor de zekerheid al een simpele versie gemaakt in zwart/wit, op 2 A3-tjes met alleen plattegronden, gevels en een situatie. Dit bleek een goede zet. De ambtenaar van OW gaf aan dat ze maar een zeer beperkte bezetting hebben en niks kunnen met de kleurenprenten of met uitgebreide en ingewikkelde tekeningen. Het liefst hebben ze een paar simpele tekeningen met buitenwerkse maten (rekenen ze zelf de m2 na), zeker omdat het houtbouw is zijn er geen ingewikkelde berekeningen nodig. Er zijn een paar harde regels: je mag niet meer dan 50% van je kavel bebouwen en je moet minimaal 1,5meter uit de erfgrens blijven (ivm brandoverslag). That’s it. De ambtenaar van OW gaf aan dat hij de A3-tjes nodig had, de situatie, enkele details zou hij wel kopiëren uit de boekjes, ook het kapplan, de constructie van de verdiepingvloer en de fundering. Geen probleem. Wat je hier veel hoort is dat als de tekeningen niet goed zijn OW ze zelf kan aanpassen. Dat gaat je dan wel geld kosten. Ook gaf hij aan dat ze veel tekeningen met inches en feet krijgen. Daar kunnen ze ook niks mee, moeten helemaal omgerekend.
In mijn geval leek er voldoende aanwezig. Ik kan binnen een week/1,5 week de vergunning tegemoet zien. Ik mag ook alvast beginnen met de fundering, mits hij maar gewaarschuwd wordt als de bekisting en wapening klaar is, dus vóór er gestort wordt, om eea te kontroleren. So far so good!

3: en dan een aannemer zien te vinden die de fundering wil maken. De lol van dit huis is de houtbouw die ik zo veel mogelijk in een rustig tempo, met af en toe een helpende hand, zelf wil doen. Maar de fundering ga ik dus niet zelf doen. In de blazing sun graven in een open terrein zonder schaduw is vragen om moeilijkheden. Het werk voor de aannemer bestaat uit een gat graven van 11 x 11 meter. Hoe diep is nog onduidelijk. Hangt er van af wat we tegen komen. Vorstvrij hoeft hier niet. Langs het terrein was al eerder een afwateringsriool gegraven en hieruit kun je de grondsamenstelling aardig opmaken. Lijkt een mix van klei en zand. Betonpoeren van 1x1 meter waar +/- 2 ton op komt zou ruim voldoende moeten zijn. Een aanlegdiepte (op ongeroerde grond) van 30 tot 50cm diep zou voldoende moeten zijn. Dan de 16 poeren van 1x 1 m2: kisten, wapenen en storten inclusief opstortingen en ankerpennen die boven de grond uit komen en waar straks de houten neuten op komen. Tenslotte het gat aanvullen met schoon zand. Verdichten/inwateren gaat vanzelf hier met die stortregens. Je moet alleen oppassen dat niet alles wegspoelt. Als je net een gat gegraven hebt en het begint te regenen heb je ineens een zwembad! (ook leuk) Maar naast het terrein loopt een sloot dus dit is vrij simpel op te lossen. Meteen een gat laten graven voor een septictank en wat riolering aanleggen. We hebben de aannemer die ook het afwateringsriool heeft gemaakt gevraagd een prijs te maken. Lijkt een solide en betrouwbaar bedrijf. Na 2 dagen kwam de man met een offerte. Klein blaadje met een bedrag er op. Zat precies tussen mijn minimaal en maximaal raming in dus akkoord gegeven! Hij komt dinsdag om samen met mij de plot uit te zetten en het peilnivo te bepalen. Lekker spannend allemaal. Het lijkt er dus toch van te komen.

4: en tenslotte de 20ft container. Het idee is deze al neer te zetten als opslagruimte met ernaast een tijdelijk afdak met eronder een werkbank. Uiteindelijk maakt de container een constructief onderdeel uit van het huis. Zeg maar de stijve kern op de begane grond die verder op palen (neuten) staat. Na navraag blijken goede containers hier 3000 amerikaanse dollar te kosten. In Nederland heb je er al een voor nog geen 1000 euro. Misschien is het een optie straks een volle container te verschepen. In ieder geval is er nu geen haast bij want we hebben nog niks om er in te leggen. Het afdak is nu ook niet handig want dat schijnt zwervers uit te nodigen. Heb al wel een gereedschapskist en basisgereedschap gekocht: hamer, beitels, schroevendraaiers, tangen, bahco, handzaag etc. Kost hier bijna niks maar is wel slechte kwaliteit (chinees). Maar voor nu even goed. Heb in ons vakantieadres al een deur gerepareerd, slot gemaakt en opnieuw afgehangen. Gaat goed met dat chinese spul.
Tot zover deze eerste bevindingen. Tot nu toe loopt alles erg goed. Hopen dat al die cowboyverhalen echt op fantasie berusten. See you.

Toegift van Francis:
We zitten nu in de Kashmirstraat, vlak bij de Boerbuitenstraat. Wij wonen daar nu even samen met een dochter van de eigenaar. Zij woont boven ons. We hebben al veel gekke beesten gezien zoals enorme padden, een reuze kakkerlak, een motachtige vleermuis die in in onze kamer zat en Steven aanviel en allerlei mooie vogeltjes, hagedissen en vlinders. Ook zijn er in ons huis twee honden, die om alles blaffen, grrrr. de muggen heb ik het niet over.
We fietsen op onze ‘wees’fietsen regelmatig naar de stad over de Kwattaweg, een erg drukke straat. Ze zijn hier geen fietsen gewend en racen allemaal als gekken vlak langs ons. We hebben hier al twee feesten meegemaakt, het offerfeest (een nationale vrije dag) en de opening van een autorally met veel dure fourwheeldrive-auto’s. En dat in zo’n land, weet niet waar ze het geld vandaan halen... Gisteren zijn we naar een bar geweest waar Marianne Cornet optrad. Erg goeie zangeres, zoek maar op op internet. Ze is een beroemdheid hier.
Volgende keer schrijf ik meer, ga nu nog even op mijn luie stoel of in de hangmat. Kan niet kiezen. Veel liefs en denk aan jullie. Groetjes Steven en Francis